Woonhuis MW

Opdracht
In het karakteristieke kruisdorp Overschild heeft zofa gewerkt aan vervangende nieuwbouw van een particuliere woning, onderdeel van ‘Batch 1588’ van het versterkingsprogramma van de NCG.

Bestaande situatie
Het adres is gesitueerd aan de noordoostelijke zijde van de lintbebouwing. De op de dorpsstraat gerichte vrijstaande bebouwing staat relatief dicht op de straat. De diepe kavels grenzen nagenoeg allemaal aan de achterzijde aan het agrarisch landschap. De breedte van de kavels varieert sterk. Het verleent beide kruizende straten in het dorp een karakteristieke losse korrel die door de gelijke plaatsing in de rooilijn toch een grote samenhang vertoont.

De oorspronkelijke woning is een kleine grondgebonden woning van één laag met kap. Vroeger met winkelruimte aan de voorzijde en een woongedeelte aan de achterzijde en een drietal kleine slaapkamers boven. De woning stamt ongeveer uit 1950 maar is in de loop van de tijd veranderd. Opvallend is de witte pleistering van de gevels op. Deze is niet origineel. De achterliggende bakstenen gevel was bij aankoop in de jaren ’80 van de vorige eeuw zo slecht dat besloten werd deze te stucen. Verder zijn in de loop van de tijd een aanbouw met berging annex bijkeuken en een opbergschuur aan de achterzijde toegevoegd. Het directe contact vanuit de woning met de tuin en het landschap is daarmee verloren gegaan.

Ontwerp
Het ontwerp voor de nieuwbouw voor deze bewoners berust op drie uitgangspunten;

In programmatische zin dient een vergelijkbare woning teruggebouwd te worden met als belangrijke aanvulling en afwijking voor de bewoners, het levensloopbestendig maken van de woning. De hoofdslaapkamer en badkamer worden daarbij gesitueerd op de begane grond. Samen met de verduurzaming is dit een noodzakelijke koppelkans voor de bewoners en het wonen in Overschild.

Daarnaast is wonen gericht op de straat gecombineerd met direct contact met de achtertuin een belangrijke wens. Voldoende privacy, het genieten van de zon maar ook bescherming daartegen zijn daarbij een aanvullend gegeven. De mooie tuin aan de achterzijde met prachtige volwassen bomen, de begroeiing en vijver worden dan meer onderdeel van het wonen.

Tot slot, het behoud van het bestaande beeld van de woning, of beter het karakteristieke silhouet, wordt waardevol gevonden. De twee geïntegreerde schoorstenen op kopgevels, een lage goot, windveren en de vrij steile kap haaks op de straat zijn daarin de meest herkenbare elementen.

In het ontwerp komt dit beeld terug met nieuwe middelen. De positie van de woning blijft nagenoeg gelijk. De volumetoename door het vergrote begane-grond programma wordt in een optisch lagere achterbouw vormgegeven. De nieuwe woning is daarmee iets smaller en langer. Raamplaatsingen volgen de gewijzigde opzet van de plattegrond en andere manier van wonen. Een hoekraam benadrukt de vooruitgeschoven plek in de rooilijn. Het kijken in de straat wordt daardoor manifest.

De gemetselde schoorstenen in de topgevels komen niet terug. Nieuwe energiedragers worden daarentegen zichtbaar in een zorgvuldig in het dakvlak geplaatste rij zonnepanelen aan de zuidzijde en een gestileerde verzamelkap voor afvoerkanalen aan de noordzijde. Het nieuwe metselwerk van het huis wordt in roodoranje Groninger baksteen uitgevoerd in een zorgvuldige mix van vlakken en verbanden. Door de vlakken ontstaan op natuurlijke wijze dilataties en wordt kans op scheurvorming in de toekomst verminderd. De roodoranje pannen sluiten hierop aan. Vergrijzend hout bepaalt de kleur van de achterbouw en schuur waarmee ze informeler en minder prominent worden.